EUSKADIKO ELIKADURAREN, EGURRAREN ETA LANDA ETA ITSASERTZE GARAPENAREN BALIO-KATEKO ERAGILE GUZTIEN TOPAGUNEA
Kapitalizazio-kalkulagailua
Cap Table (kapital-kalkulagailua)
Una sociedad comienza con un capital social que puede variar a lo largo del tiempo, entre otras cuestiones, por ampliaciones de capital donde tengan entrada nuevas personas inversoras. Es muy importante calcular bien qué porcentaje de la sociedad tiene cada socio/a y su dilución en cada ronda de inversión para mantener el control de la compañía. ¡Accede a la calculadora cap table de ONekin! para poder entenderlo!
Gure konpainiako akzioen historia eta egungo egoera islatzen duen taula da cap table delakoa.
Tener esta tabla clara y compartida con todos los socios es clave. No sólo para conocer esta información, sino para poder gestionar el cap table de forma adecuada en el futuro. Dos aspectos son importantes a la hora de gestionar el cap table:
Lehenik eta behin, nola geratzen den hasierako bazkide sustatzaileen partaidetza. Lehenengo txandetan, garrantzitsua da bazkide sustatzaileek konpainiaren gehiengoa mantentzea.
En segundo lugar, es el juego de las mayorías. En la mayoría de las sociedades mercantiles que se utilizan para proyectos de emprendimiento, la ley obliga a que las decisiones que conciernen a las personas socias (o mejor dicho, a la junta de accionistas) se tomen por mayoría de más del 50% de las acciones que estos posean. Esto hace que las personas socias que tengan un 50,01% del capital social puedan imponer su criterio al resto de socios y socias.
Hori, askotan, arazo izan daiteke, bazkide batzuk baldintza okerragoetan utz baititzake. Hori saihesteko, bazkideen itunean jasota utz daiteke zein erabakik izan behar duten bestelako gehiengo-sistema bat. Dagokion kapituluan ikusiko dugu.
Hala ere, gainerako erabakietan, komeni da joko hori kontuan hartzea eta gehiengoa bazkideetako norekin batzen dugun jakitea.
Kontuan hartu beharreko beste alderdi bat blokeo-egoerak dira, % 50-% 50. Hori saihesteko, bi irtenbide gomendatzen ditugu:
1. Bazkideetako batek (normalean CEO lanak egiten dituenak) gainerakoek baino ehuneko handixeagoa izatea. Horrela, blokeo-egoerak saihestuko ditugu.
2. Konpainiaren estatutuetan jasotzea, berdinketarik egonez gero, erabakiak hartzeko bozketetan kalitatezko botoa egongo dela bazkide batzuentzat edo bazkide guztiek izendatutako hirugarren batentzat.
Kasu honetan, ikusten dugunez, talde sustatzailearen akzioen ehunekoa % 50etik behera badago ere, konpainiaren balorazioa oso handia denez (milioi euro askori buruz ari gara), gehiengo horren galera jada ez da hain larria.
Garrantzitsua da lehen txandetan konpainiaren balorazioak gehiegi ez igotzea, hasierako balioespen oso altuek asko zaildu baititzakete etorkizuneko txandak.
Konpainiaren cap table maneiatzeko, kontuan hartu beharreko azken alderdi bat phanthom shares direlakoak dira.
Phantom share-ak enpresak konpainiarentzat oso baliagarritzat jotzen diren langileei aitortzen dizkien eskubide ekonomikoak dira, haiek fidelizatu eta atxikitzeko helburuarekin. Izenaren arabera, erraz ondoriozta daiteke ez direla langileak dituen benetako akzioak, akzio horiei lotutako eskubide ekonomikoa baizik. Eskubide hori dibidenduak banatzen direnean edo konpainia hirugarren bati saltzen zaionean gauzatuko da.
Phantom share-ak enpresaren eta langilearen arteko kontratu baten bidez formalizatzen dira. Kontratu horretan arautuko da funtzionamendua. Normalean, phantom share-ak ez dira zuzenean esleitzen, baizik eta helburu jakin batzuekin edo langileak konpainian denboraldi batez irautearekin lotzen dira. Denboraldi horri "vesting period" esaten zaio.
Praktikan, kapitalaren % 10 phantom share-etara bideratzea nahiko onargarria da konpainiaren bizitzan zehar. Vesting period delakoari dagokionez, 2-4 urteko epea nahiko zentzuzkoa da.
Beraz, phantom share-ek ez dute eraginik, zentzu hertsian, cap table-n, baina kontuan hartu behar dira likidezia-gertaerak gertatzen direnean.
| Abisua: hasierako bazkideek % 50etik beherako partaidetza dute. | |
| Abisua: hasierako bazkide batek edo batzuek (edo lehen txandaren ondoren) % 50eko partaidetza dute. |
OHARTARAZPENA
Atal honetan, HAZI Fundazioak edozein interesdunen eskura doan jartzen dituen material eta tresnak biltzen dira, elikaduraren eta zuraren balio-katearekin zein landaren eta itsasertzaren sustapenarekin lotutako hainbat alderditan orientabide orokorra emateko. Gogoan izan material eta tresna horiek orientatzeko eta hedatzeko baino ez direla ematen eta orokorrak direla; hortaz, ezin dira kasu bakoitzaren behar edo inguruabar zehatzetara egokitu. Tresna horiek eskura jartzen badira ere, ezinbestekoa da horiek interpretatzeko, betetzeko, aplikatzeko edo egokitzeko beharrezkoa izan daitekeen aholkularitza profesionala. Fundación HAZI Fundazioak ez du bere gain hartzen atal honetan eskaintzen diren tresna eta materialen erabileraren gaineko erantzukizunik, eta ez du bermerik ematen haien erabilerari, eguneratzeari, zehaztasunari edo egokitasunari dagokienez.